วารสาร มสวท. ปีที่ ๑๖ เล่มที่ ๓ กรกฎาคม – กันยายน ๒๕๖๖

                                                         สารบัญ

                                                                                    หน้า

มูลนิธิ มสวท. เข้าร่วมพิธีถวายพานพุ่มและถวายราชสักการะ                  7

พระบรมราชานุสาวรีย์ รัชกาลที่ 4 พระราชบิดาแห่งวิทยาศาสตร์ไทย

โครงการทำบุญวัดตากฟ้า พระอารามหลวง จังหวัดนครสวรรค์                9

โครงการ ร่วมใจรักษ์สิ่งแวดล้อม                                                            14

บุคคลคุณภาพแห่งปี 2023                                                                   21

เยาวชนคุณภาพแห่งปี 2023                                                                42

บุคคลตัวอย่างภาคธุรกิจแห่งปี 2023                                                     46

เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2567 ดร.ประสิทธิ์ ทีฆพุฒิ ประธานมูลนิธิ มสวท. และคณะ ได้เดินทางไปเข้าร่วมพิธีวางพานพุ่มและถวายราชสักการะเพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร  มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในฐานะทรงเป็น “พระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย” เนื่องใน “วันเทคโนโลยีของไทย” ประจำปี 2567 โดยมี นายศุภชัย ใจสมุทร ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว., นางสาววราภรณ์ รุ่งตระการ ที่ปรึกษาด้านระบบบริหารการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รักษาการในตำแหน่งรองปลัดกระทรวง อว., นางสาวสุณีย์ เลิศเพียรธรรม หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวง อว., นายวันนี นนท์ศิริ ผู้ช่วยปลัดกระทรวง อว. รักษาการในตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวง อว., คณะผู้บริหารกระทรวง อว., ผู้แทนหน่วยงานในสังกัด, ผู้แทนมหาวิทยาลัย, ข้าราชการและเจ้าหน้าที่ ร่วมวางพุ่มดอกไม้และถวายราชสักการะฯ ณ ลานพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระสยามเทวมหามงกุฎวิทยามหาราช รัชกาลที่ 4 กระทรวง อว. ถนนพระรามที่ 6 เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร

มูลนิธิสภาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (มสวท.) ได้จัดงานพิธีประกาศเกียรติคุณ บุคคลคุณภาพแห่งปี 2024 (Quality Persons of The Year 2024) และพิธีมอบทุนการศึกษา ทุนเยาวชนคุณภาพแห่งปี 2024 เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) ในฐานะพระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย เนื่องในวันเทคโนโลยีของไทยและวันครบรอบ 16 ปีของการสถาปนามูลนิธิ  โดยปีนี้ มูลนิธิ มสวท. ได้รับเกียรติเป็นอย่างสูงจาก ฯพณฯ พลอากาศเอก จอม รุ่งสว่าง (องคมนตรี) ให้เกียรติเป็นประธานพิธีเปิด และ ดร.ประสิทธิ์ ทีฆพุฒิ ประธานมูลนิธิ มสวท. เป็นผู้กล่าวรายงาน เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2567 ณ โรงแรมเซ็นทารา ไลฟ์ ศูนย์ราชการและคอนเวนชันเซ็นเตอร์ ถนนแจ้งวัฒนะ เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ

เมื่อวันที่ 28 กันยายน 2567 ดร.ประสิทธิ์ ทีฆพุฒิ และคณะ ได้เดินทางไปร่วมทำบุญเป็นเจ้าภาพถวายภัตตาหารเพล ถวายยารักษาโรค และปัจจัยเป็นค่าภัตตาหารและส่งเสริมการศึกษาพระปริยัติ แด่ภิกษุสามเณร ที่กำลังศึกษาพระปริยัติธรรม (สายบาลี และสายสามัญ) ณ วัดตากฟ้า พระอารามหลวง ต.ตากฟ้า อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์  โดยมีท่านเจ้าคุณ พระเทพปัญญาภรณ์ (ริด ริตเวที ป.ธ. 9) เจ้าอาวาสวัดตากฟ้า พระอารามหลวง, รองเจ้าคณะภาค 4 ,รองประธานคณะกรรมการหมู่บ้านรักษาศีล 5 ส่วนกลาง เป็นประธานในพิธีสงฆ์ 

วัดตากฟ้า พระอารามหลวง ได้จัดตั้งสำนักศาสนศึกษาวัดตากฟ้า และโรงเรียนศรีนภเขตวิทยา (โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา) เพื่อเปิดการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี แผนกธรรม แผนกสามัญศึกษา เพื่อสืบทอดพระพุทธศาสนา และเป็นการสร้างโอกาสทางการศึกษาและปลูกฝังจริยธรรมอันดีงามให้กับเยาวชนไทยที่มาจากพื้นที่ภาคเหนือและทั่วภูมิภาคที่มาบวชเรียนในวัดตากฟ้าแห่งนี้ เพื่อให้เยาวชนเหล่านี้ได้เจริญเติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพให้กับสังคมไทย ปัจจุบันมีพระภิกษุและสามเณร ประมาณ 300 รูป โดยสามเณรที่มาบรรพชา ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆทั้งสิ้น 

การศึกษาเล่าเรียนของภิกษุสามเณรวัดตากฟ้า ได้สร้างชื่อเสียงให้กับวัดตากฟ้าเป็นอย่างมาก โดยผลการสอบบาลีของสามเณรวัดตากฟ้า ตั้งแต่ปี พ.ศ.2549 เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน พระภิกษุและสามเณรวัดตากฟ้า พระอารามหลวง ได้รับทุนพระราชทานเล่าเรียนหลวงดีเด่น ในฐานะมีนักเรียนสอบบาลีได้เป็นอันดับที่ 1 ของจังหวัด และติดอันดับ 1-10 ของประเทศ เป็นระยะเวลา 18 ปี

ในช่วงเดือนสิงหาคม-กันยายน 2567 พี่น้องชาวไทยในจังหวัดเชียงราย ได้ประสบกับความทุกข์ระทมกับปัญหาอุทกภัยที่หนักหนา คณะกรรมการมูลนิธิวัดตากฟ้า (พระอารามหลวง) อำเภอตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ จึงมีมติเห็นร่วมกันว่าต้องไปช่วยเหลือ  โดยในเดือนกันยายน 2567 ทางท่านเจ้าคุณ พระเทพปัญญาภรณ์ (ริด ริตเวที ป.ธ. 9) เจ้าอาวาสวัดตากฟ้า ในนามประธานมูลนิธิวัดตากฟ้า ก็ได้ระดมเงินทุนจากวัดในเครือข่ายและสาธุชนผู้ใจบุญ นำเงินบริจาคไปแจกจ่ายให้กับชาวบ้านที่ได้รับความเดือนร้อนจากน้ำท่วมและดินโคลนถล่มในจังหวัดเชียงราย และจังหวัดพะเยา ส่วนในช่วงต้นเดือนตุลาคม 2567 จะนำที่นอนไปร่วมบริจาคให้กับประชาชนในพื้นที่เดือนร้อนอีกด้วย  จึงนับได้ว่าวัดตากฟ้าเป็นวัดไทยในชนบทแห่งหนึ่งที่สร้างพลเมืองที่ดีให้กับชุมชน สังคม และประเทศชาติแล้ว วัดตากฟ้า ยังเป็นที่พึ่งทางกายและจิตใจให้กับคนไทยทั้งยามทุกข์และยามสุขอย่างแท้จริง

กิจกรรมทำบุญวัดตากฟ้า พระอารามหลวง เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมของมูลนิธิสภาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (มสวท.) ในด้านการส่งเสริมความร่วมมือกับ มูลนิธิ วัด ในการพัฒนาองค์ความรู้ เพื่อเพิ่มศักยภาพของบุคลากรและความก้าวหน้าของประเทศ  โดยมูลนิธิ มสวท. ได้เริ่มกิจกรรมนี้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 – ปัจจุบัน โดยเป็นเจ้าภาพถวายภัตตาหารเพล แด่พระภิกษุและสามเณร ประมาณ 300 รูป พร้อมทั้งถวายยารักษาโรค สังฆทาน หลอดไฟ เครื่องนุ่งห่ม ปัจจัยเพื่อสนับสนุนด้านการศึกษาพระปริยัติธรรม และการสร้างศาสนสถาน (ขึ้นอยู่กับความจำเป็นของวัดในแต่ละปี) อย่างต่อเนื่องกันมาทุกปี ปีละ 1 หรือ 2 ครั้ง ซึ่งปีนี้เป็นปีที่ 15

กิจกรรมที่มูลนิธิ มสวท. ยังให้การสนับสนุน  โดย ดร.ประสิทธิ์ ทีฆพุฒิ ประธานมูลนิธิ มสวท. ได้เล็งเห็นความสำคัญของการสร้างและพัฒนาเด็กและเยาวชนให้เป็นคนที่มีคุณภาพ ซึ่งจะกลายเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศชาติในอนาคต ดังนั้น ในปี พ.ศ. 2552 มูลนิธิ มสวท. จึงได้จัดตั้งกองทุนมูลนิธิ มสวท. เพื่อวัดตากฟ้า บัญชีออมทรัพย์ ธนาคารกรุงไทย สาขาตากฟ้า เลขที่ 626-0-13267-0  เพื่อเป็นสื่อกลางและสะพานบุญให้ญาติโยมและสาธุชนผู้มีจิตศรัทธาที่อาศัยอยู่ในเมือง โดยเฉพาะในจังหวัดกรุงเทพมหานครและทุกภูมิภาคทั่วประเทศ ได้ร่วมกันบริจาคเงินเพื่อช่วยสนับสนุนเรื่องค่าใช้จ่ายภัตตาหารเพลและด้านการศึกษาของพระภิกษุสามเณร ซึ่งมูลนิธิ มสวท. ได้มอบบัญชีกองทุนไว้ให้วัดตากฟ้าเป็นผู้ดูแล โดยมุ่งหวังให้เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชนและสาธารณกุศลอย่างแท้จริง

โครงการร่วมใจรักษ์สิ่งแวดล้อม ครั้งที่ 26

ดร.ประสิทธิ์ ทีฆพุฒิ ประธานมูลนิธิ และทีมจิตอาสา ได้เดินทางไปวัดจากแดง ต.ทรงคนอง อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2567เพื่อบริจาคขวดพลาสติกใส PET ขนาด 1.5 ลิตร พร้อมภาชนะพลาสติกที่ใช้บรรจุอาหารเดลิเวอรี่ ขวดบรรจุเครื่องดื่มชนิดใสและชนิดขุ่น ถุงพลาสติกที่ใช้ใส่เครื่องดื่ม อาหาร หรือห่อหุ้มพัสดุ ที่ผ่านการใช้งานแล้ว หลอดกาแฟ แก้วน้ำ ช้อนส้อม และกล่องนม UHT กล่องข้าว จานโฟมใส่อาหารที่ผ่านการใช้งานแล้ว (รอบนี้มีกล่องของจิตอาสาไม่ประสงค์ออกนามร่วมบริจาคด้วย) โดยจิตอาสาได้เก็บรวบรวมแล้วนำมาทำความสะอาดในเบื้องต้น เพื่อให้ทางวัดได้นำไปรีไซเคิลใหม่เป็นผ้าจีวรนาโน, ชุด PPE, น้ำมันเชื้อเพลิง, กุฏิสงฆ์, อาคารเรียน, อิฐปูพื้น ฯลฯและได้ร่วมบริจาคเงินกับทางวัดเพื่อใช้ทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้สืบไป วัดจากแดงปัจจุบัน มีพระภิกษุประมาณ 60 รูป เป็นพระภิกษุชาวไทยและพระเถระต่างชาติ และยังมีสามเณรประมาณ 4-5 รูปด้วย ปกติทางวัดได้เปิดโครงการศึกษาพระไตรปิฎกให้กับพระภิกษุ นักบวช ฆราวาส อุบาสก และอุบาสิกา ทั้งชาวไทยและต่างชาติ (เอเชีย ยุโรป) รวมกว่า 400 รูป/คน ในช่วงวันเสาร์-อาทิตย์ อีกด้วย  

วัดจากแดงนอกเหนือจากจะเป็นศาสนสถานสำหรับประกอบพิธีกรรมทางพุทธศาสนาแล้ว ทางวัดได้เปิดหลักสูตรอบรมพระปริยัติธรรมให้กับพระภิกษุสามเณร และพุทธบริษัททั่วไป ทั้งชาวไทยและต่างประเทศ ได้แก่ อังกฤษ สเปน โปรตุเกส อินโดนีเซีย ศรีลังกา พม่า จีน กัมพูชา ลาว เวียดนาม เป็นต้น พุทธศานิกชนสามารถร่วมอุปถัมภ์การเรียนพระปริยัติของพระภิกษุ สามเณร ได้ที่บัญชีธนาคารกสิกรไทย สาขาสำนักราษฎร์บูรณะ ชื่อบัญชี สำนักศาสนศึกษาวัดจากแดง เลขที่บัญชี 083 377873-0 ปัจจุบันทางวัดกำลังจัดทำโครงการก่อสร้างอาคารเรียนพระไตรปิฎกจากวัสดุรีไซเคิล ซึ่งจะเป็นอาคารต้นแบบที่ส่งเสริมให้คนไทยหันมาใช้วัสดุในการก่อแบบรักษ์โลก (รายละเอียดโครงการในเบื้องต้นตามโปสเตอร์)

นอกจากนี้ วัดจากแดงยังเป็นศูนย์การเรียนรู้สิ่งแวดล้อมให้กับนักเรียน นักศึกษา องค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนทั่วไป ในการคัดแยกขยะ การแปรรูปเศษอาหาร การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ ฯลฯ  ซึ่งถือเป็นสถานที่ที่มีความพร้อมมากในการนำขยะพลาสติก โฟม กล่องนม UHT ที่ได้รับบริจาคไปเข้าสู่กระบวนการรีไซเคิลที่เหมาะสม เช่น ขวดพลาสติกใส PET นำไปทำเป็นผ้าจีวรนาโน (ฝีมือตัดเย็บจีวรโดยกลุ่มแม่บ้านในชุมชน) หรือชุด PPE สำหรับใช้ในสถานการณ์โควิด 19, กุฏิสงฆ์จากกล่องนม UHT ที่ช่วยลดอุณหภูมิความร้อนจากภายนอก, น้ำมันเชื้อเพลิงจากถุงพลาสติก หรือขวดพลาสติก, ก้อนอิฐ หรือเก้าอี้ม้านั่ง จากเม็ดโฟมผสมคอนกรีต เป็นต้น ซึ่งเป็นวิธีการที่ช่วยลดปัญหามลพิษต่อสิ่งแวดล้อม ลดปริมาณการทำลายระบบนิเวศ (Ecosystem) ช่วยลดภาวะโลกร้อน และยังเป็นการสร้างงานให้กับคนในชุมชนใกล้เคียงซึ่งมีทั้งคนแก่และคนพิการรวมอยู่ด้วย

การดำเนินโครงการร่วมใจรักษ์สิ่งแวดล้อมครั้งนี้ เป็นครั้งที่ 26 (เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ.2563) สืบเนื่องจากนโยบายของภาครัฐในการลดขยะพลาสติกที่กำลังเป็นปัญหาต่อสิ่งแวดล้อมของไทย ประกอบกับในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของประเทศไทย ภาครัฐได้ออกมาตรการต่างๆและขอให้หน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน ใช้นโยบาย Work from home เพื่อหยุดการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019  จึงเป็นผลให้พฤติกรรมในการบริโภคของประชากรส่วนใหญ่เปลี่ยนไป ผู้คนในวัยทำงานและวัยกำลังศึกษานิยมสั่งซื้ออาหารและเครื่องดื่มแบบเดลิเวอรี่กันเป็นจำนวนมาก ทำให้เกิดปัญหาขยะพลาสติกและโฟมเพิ่มขึ้นหลายเท่าตัว ดร.ประสิทธิ์ และทีมงานจิตอาสา จึงได้ร่วมกันดำเนินการเก็บ รวบรวม และคัดแยกขยะขวดพลาสติก ภาชนะใส่อาหารและเครื่องดื่มที่ทำจากพลาสติก กล่องนม และกล่องโฟมที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน นำไปบริจาคที่วัดจากแดง จังหวัดสมุทรปราการ เพื่อเข้าสู่กระบวนกำจัดขยะที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ และยังเป็นการทำให้ขยะเหล่านี้กลายเป็นผลผลิตใหม่ (Recycle) ที่นำกลับมาให้ใช้งานได้จริง ขยะพลาสติกจำพวกถุงพลาสติก ขวดพลาสติกขุ่น หลอดกาแฟ แก้วพลาสติก ที่ไม่สามารถนำมา recycle ได้อีก ก็จะนำไปเข้าสู่กระบวนการไพโรไลซิส (Pyrolysis) แปรรูปเป็นน้ำมันเชื้อเพลิงสำหรับใช้ในรถยนต์ของวัดจากแดง เป็นการลดค่าใช้จ่ายในเรื่องน้ำมันเชื้อเพลิง อีกทั้งยังเป็นการสร้างงานให้กับคนยากจน ผู้พิการ และผู้ด้อยโอกาส (ส่วนใหญ่เป็นคนไทยและต่างชาติที่อาศัยอยู่ในบริเวณชุมชนใกล้เคียงวัดจากแดง) 

โครงการนี้แม้เป็นโครงการเล็กๆ แต่ให้คุณประโยชน์มหาศาลต่อสุขภาพและชีวิตของคน พืช และสัตว์ ในระยะยาว เพราะวิถีชีวิตคนในเมืองที่มีความเร่งรีบและต้องใช้ชีวิตแข่งกับเวลาอยู่ทุกวัน ย่อมเป็นเรื่องยากที่จะรณรงค์ให้ผู้คนในเมืองส่วนใหญ่ลดการใช้พลาสติกได้อย่างแท้จริง หากปล่อยให้ทางภาครัฐจัดการขยะพลาสติกเหล่านี้เองตามลำพัง ด้วยวิธีการทำลายแบบฝังกลบ (ใช้เวลาอีกยาวนานกว่าจะขยะพลาสติกจะย่อยสลาย) ซึ่งอาจทำให้เกิดการตกหล่นไปอุดตันในท่อระบายน้ำ หรือไปตกหล่นอยู่ในแหล่งน้ำธรรมชาติ ทำให้เกิดแหล่งเพาะเชื้อโรค ขยะบางส่วนจะถูกกำจัดโดยวิธีที่ไม่ถูกต้อง เช่น เทกองรวมกัน การเผาในเตาแบบไม่มีระบบบำบัดมลพิษทางอากาศ การเผากำจัดกลางแจ้ง เป็นต้น สุดท้ายจะก่อให้เกิดผลเสียต่อระบบนิเวศ (Ecosystem) และทำลายสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติที่อยู่รอบตัวเรา เมื่อเวลาผ่านไปยาวนาน จะก่อให้เกิดธรรมชาติที่ผิดเพี้ยนไป ในที่สุดจะส่งผลกระทบทางลบต่อชีวิตสัตว์ พืช และมนุษย์ ให้ดำรงชีวิตได้อย่างลำบากมากขึ้น

ประธานมูลนิธิและทีมงานจิตอาสา จึงมีความตระหนักและเห็นคุณค่าการทำประโยชน์เพื่อสังคมในด้านสิ่งแวดล้อมว่าเป็นเรื่องที่จำเป็น โดยยืนหยัดที่จะทำต่อไป อย่างน้อยก็เป็นตัวอย่างที่ดีให้กับหลายๆองค์กรทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ได้มีแรงบันดาลใจในการทำความดีเพื่อสังคมและประเทศชาติอย่างไม่มีคำว่า สิ้นสุด เพราะสุดท้ายคนที่ได้รับประโยชน์ที่แท้จริงก็คือพวกเราทุกคน

หมายเหตุ สำหรับจิตอาสาท่านใดที่ประสงค์จะร่วมบริจาคขยะพลาสติกที่ใช้งานแล้ว กล่องนม ขวดพลาสติกที่ใส่เครื่องดื่ม จานโฟมใส่อาหาร หรือห่อผลไม้ ที่ทำความสะอาดในเบื้องต้นแล้ว (แห้งและสะอาด) สามารถจัดส่งพัสดุทางไปรษณีย์ไปที่ วัดจากแดง ต.ทรงคนอง อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ ได้โดยตรง ทางวัดจากแดงมีเจ้าหน้าที่คอยดูแลและเปิดรับบริจาคทุกวันไม่เว้นเสาร์อาทิตย์และวันหยุดราชการ